Znamiona barwnikowe są powszechnie nazywane pieprzykami. Każdy człowiek ma na skórze przynajmniej kilkanaście znamion barwnikowych. Większość z nich to zmiany zupełnie niegroźne, jednak część może stanowić zagrożenie zdrowia. Ze znamion barwnikowych może rozwinąć się czerniak- nowotwór złośliwy, który jest bardzo trudny do wyleczenia.
Cechy charakterystyczne zmian barwnikowych
Wśród znamion barwnikowych można wyróżnić zmiany wrodzone. Najczęściej znamiona wrodzone są wystające ponad poziom skory i maja kolor brunatny lub czarny. Struktura znamion nie jest jednorodna, czasami porastają je włosy.
Znamiona barwnikowe nabyte pojawiają się zazwyczaj w miejscach wystawionych na działanie promieni słonecznych. Zmiany skórne z reguły mają nie więcej niż kilka milimetrów, choć znane są przypadki, gdy sięgają nawet kilkunastu centymetrów. Różnią się barwą, strukturą powierzchni, a także miejscem występowania. Znamiona barwnikowe najczęściej maja kolor ciemnobrązowy lub czarny, bywają także znamiona barwy niebieskoszarej lub białej.
Co robić w przypadku, gdy pojawią się znamiona barwnikowe?
Najważniejsze znaczenie w profilaktyce nowotworów skory ma regularna kontrola u dermatologa znamion barwnikowych. Zaleca się kontrolowanie znamion przynajmniej raz w roku, jednak w przypadku osób z duża ilością zmian warto przeprowadzać kontrole, co 6 miesięcy. Znamiona barwnikowe oglądane za pomocą dermatoskopu pozwalają na szybką ocenę ryzyka onkologicznego przekształcenia się zmian skórnych. Do czynników ryzyka zaliczamy m.in. zmianę kształtu, zabarwienia czy rozmiaru znamion barwnikowych.
W przeważającej większości przypadków znamion barwnikowych nie trzeba usuwać. Istotne znaczenie odgrywa profilaktyka. Żadne znamię barwnikowe nie powinno być nadmiernie eksponowane na działanie promieni słonecznych, nie należy korzystać z opalania na solarium. Podczas ekspozycji słonecznej należy używać kremów z filtrem UVA oraz UVB.
Kiedy wybrać się do dermatologa?
W każdym przypadku, gdy podejrzewamy, że dzieje się cokolwiek niepokojącego.
– Nie należy zwlekać, gdyż w przypadku zmian nowotworowych, a zwłaszcza bardzo złośliwego czerniaka, czas ma kluczowe dla terapii znaczenie. Im szybciej zaczniemy leczenie, tym większe szanse pacjenta na dojście do zdrowia. Każdy niepokojący sygnał powinien być niezwłocznie konsultowany z dermatologiem – podkreśla dr n. med. Igor Michajłowski z Clinica Dermatologica w Gdańsku.
Na co zwrócić szczególną uwagę? Jeśli w okolicy znamienia odczuwamy ból, swędzenie lub pieczenie, zmienia się jego kolor, wielkość, albo struktura trzeba udać się do dermatologa, aby skontrolować dermoskopowo podejrzana zmianę. Alarmującym sygnałem jest też krwawienie ze znamion.